Jaką kryzę i manszety wybrać do suchego skafandra?

przez Barbara Białek
w Blog
Odsłony: 4414

Kryzy i manszety w suchych skafandrach

W artykule przedstawiamy:

typy kryz do suchych skafandrów
wady i zalety poszczególnych rozwiązań
sposoby na sprawdzenie czy kryza powinna być zostać wymieniona

 Mamy nadzieję, że pozwoli to lepiej i bardziej świadomie wybrać dla siebie rodzaj i typ manszet i kryz. 

Jaką kryzę i manszety wybrać do suchego skafandra?

Posiadając suchy skafander, chcielibyśmy, aby jego użytkowanie było przyjemne i zapewniało istotę jego działania, czyli szczelność. Jednym z miejsc narażonych na nieszczelności i dyskomfort użytkowania jest kryza szyjna. Musi ona spełniać  funkcję uszczelniającą, jednocześnie umożliwiać w miarę łatwe jej zakładanie, nie powodować podrażnień, i być trwała.

Do wyboru mamy trzy rodzaje kryz, a raczej materiały z których kryzy są wykonane:

 

1. Kryza lateksowa.

Najpopularniejsza kryza, stosowana w wielu skafandrach jako wyposażenie standardowe. Wykonana z cienkiego lateksu, grubości ok. 0,5mm.

 

Do zalet kryzy lateksowej należą: bardzo duża rozciągliwość, pozwalająca obsłużyć wszystkie rozmiary szyi, łatwo się ją zakłada i jest stosunkowo tania. Aby ułatwić sobie zakładanie kryzy lateksowej, powinniśmy stosować specjalne talk, którym posypujemy kryzę od środka, aby łatwiej prześlizgnęła się przez głowę. Wielu nurków używa do tego celu zasypek dla niemowląt, dostępnych za kilka złotych w każdej drogerii czy aptece. Używanie talków kosmetycznych, zamiast specjalnie dedykowanych talków, może przyczynić się do szybszego zużycia się kryzy lateksowej, ponieważ nie mamy wpływu na skład chemiczny tychże środków.

Zaletą kryz lateksowych jest to, że można delikatnie modyfikować jej rozmiar. Każdą nowa kryza – jeśli jest za mała można na początek postarać się rozciągnąć. Należy w tym celu naciągnąć kryzę na np. garnek i zostawić na noc. Jeśli wcześniej była odrobinę za ciasna – można w ten sposób można sobie z tym poradzić. Dodatkowo, jeśli uznamy, że ten zabieg jest niewystarczający to można podciąć ok. 2-3 mm. Odcinając końcówkę de facto zwiększamy jej szerokość. Jeśli po odcięciu 2-3 mm jest nadal ciasno, można obciąć o kolejne 2mm. Do zabiegu musimy podchodzić bardzo ostrożnie. Po pierwsze nie można go powtórzyć kilka razy, ponieważ jeśli przytniemy za dużo to kryza może w końcu stracić swoje właściwości uszczelniające. Jeśli przytniemy tępymi nożyczkami lub mało starannie i zostawimy „zadziorki” na kryzie, może to spowodować późniejsze rozerwanie się kryzy właśnie miejscu „zadziorka”. Pamiętajmy, że kryza nie może uciskać ponieważ może to doprowadzić do odpłynięcia krwi z mózgu i omdlenia. A kryzy lateksowe, jeśli są za ciasne – dość mocno naciskają na tętnice doprowadzające krew do mózgu.

Wady kryz lateksowych to: podatność na upływ czasu (niszczeje od kontaktu ze skórą, potem, środkami kosmetycznymi – np. kremy na opalanie, itp.,) i potrafi się rozpaść podczas długotrwałego przechowywania zwiniętego skafandra, na przykład z powodu dłuższej przerwy w nurkowaniu. Dodatkowo tego typu kryzy mogą dosłownie „rozpuścić się” jeśli skafander jest długo przechowywany w zbyt wysokiej temperaturze (kompresorownia lub klimat krajów śródziemnomorskich jeśli pracujesz w bazie nurkowej). Jest wrażliwa na uszkodzenia mechaniczne ze względu na użyty cienki materiał (przebicia, przyszczypania, przetarcia). Silny ucisk na szyję, w momencie gdy kryza jest za ciasna, o czym pisaliśmy w poprzednim akapicie artykułu, również można uznać za jej wadę.

   

Abyśmy byli pewni jej niezawodności należy ją wymieniać co ok. 2-3 lata, albo 200-300 nurkowań (w zależności co pierwsze nastąpi). Trzeba ją traktować jak część eksploatacyjną i nie czekać z wymianą do końca, tylko przestrzegać okresów podanych powyżej.

Istnieją wersje wzmocnione;  heavy duty (oznaczenie HD). Różnią się jedynie nieco grubszą warstwą lateksu. Są nieco bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, ale trudniej się je zakłada – trzeba użyć większej siły.

Montaż kryzy polega na wklejeniu do skafandra i z tego powodu przed np. dalekim i kosztownym wyjazdem należy ją dokładnie sprawdzić pod kątem uszkodzeń, początków starzenia się. Niepokojącym objawem jej zużycia i koniecznością serwisu powinno być gdy na krawędzi kryzy, przy lekkim rozciągnięciu, pojawiają się mikropęknięcia. W takiej sytuacji możemy się spodziewać rychłego rozerwania tej kryzy.

Cena kryzy lateksowej z jej wymianą zaczyna się od 180 zł za zwykłą i 190 zł za HD. I powinniśmy liczyć się z takim wydatkiem co 2-3 lata lub przy znacznym spadku lub wzroście wagi.

 

2. Kryza neoprenowa

Jest wykonana z 3-4mm neoprenu z jednej strony wzmocnionego materiałem.

Posiada dużo większe własności izolacyjne i chroni szyję w miejscu, gdzie blisko skóry biegną tętnice i żyły, powodujące szybkie oddawanie ciepła. Dlatego też kryzy neoprenowe uznawane są za cieplejsze od kryz lateksowych.

Jej sposób ułożenia jest nieco odmienny od lateksowej, mianowicie materiałowa część znajduje się od strony szyi, a gładka od zewnątrz. Po założeniu takiej kryzy wywija się ją do środka. Około 5cm od krawędzi kryzy powinno zostać wywinięta do środka ponieważ to właśnie kawałek odpowiada za uszczelnienie. Dodatkowym zjawiskiem zastosowania takiego mechanizmu jest możliwość większego napełnienia skafandra bez obawy o ucieczkę  powietrza. Jeśli kryza jest za długa – tzn. musielibyśmy wywinąć znacznie więcej niż 5 cm, można uciąć nadmiarową długość. Nie powinno mieć to jednak wpływu na jej szerokość.   

Kryzy neoprenowe sprawiają również wrażenie przyjemniejszej w dotyku, nie uciska tak szyi, jak kryza lateksowa i zazwyczaj nie powoduje podrażnień.

Niestety ze względu na mniejszą rozciągliwość nie zalecane są do stosowania przy obwodach szyi poniżej 34-35 cm. Czyli szczupłe kobiety nie powinny montować sobie tego typu kryz ponieważ nie będą mogły przez nie przeciągnąć głowy, lub będzie to bardzo niekomfortowe. Oczywiście nie jest wykluczone, my jednak nie rekomendujemy tego typu rozwiązań osobom o cienkich szyjach ponieważ trudności z zakładaniem i zdejmowaniem wąskich kryz wymaga sporej wprawy.

Trwałość kryz neoprenowych jest większa, niż lateksowych, jako że neopren nie degraduje się tak szybko (bez problemu wytrzymują ok. 5 lat), a uszkodzić je mechanicznie też jest trudniej. Istotne jest, aby nie powodować wyrywania nieosłoniętego neoprenu paznokciami, podczas przeciągania jej przez głowę. I niestety najczęściej dochodzi do tego typu uszkodzeń przy zakładaniu i zdejmowaniu kryz, szczególnie przy nieco dłuższych paznokciach.

Montaż do skafandra podobnie jak lateksowych, to wklejenie.

Koszt kryzy wraz z wklejeniem to ok. 220zł.

 

3. Kryza silikonowa

Od pewnego czasu są dostępne kryzy wykonane z silikonu.

Materiał ten znany jest przede wszystkim z masek nurkowych. Można powiedzieć, że jest to najtrwalszy materiał, jeśli porównamy go z kryzami lateksowymi i neoprenowymi, jeśli chodzi o upływ czasu. Praktycznie wystarcza pod tym względem na całe życie skafandra.

Mają ok. 1mm grubości, są niesłychanie rozciągliwe i można tak dobrać rozmiar, żeby zapewniały doskonałą szczelność, przy nieodczuwalnym ucisku na szyję. Dodatkowo silikon ma najmniejsze właściwości uczulające. Przynajmniej na razie.

Jednak własności izolacyjne są podobne do lateksowych kryz, czyli znikome. Są też znacznie droższe od pozostałych typów kryz.

Ich montaż jest odmienny od kryz lateksowych i neoprenowych. Mianowicie są one montowane na wcisk, a nie wklejane. Pierwszym krokiem jest wklejenie gniazda-pierścienia kryzy w skafandrze i do niego, w specjalny rowek, wciskamy zewnętrzną część kryzy i blokujemy wciskając dołączony pierścień. Prawidłowy montaż powinien zapewnić szczelność i niewypadanie kryzy z pierścienia, np. podczas zakładania. Montaż taki jest wymuszony technologicznym brakiem możliwości przyklejenia silikonu do skafandra. Ale ma to swoje zalety, gdyż przy uszkodzeniu kryzy, możemy ją wymienić w kilka minut, posiadając zapasową. I można to zrobić nawet na łodzi w drodze na nurkowisko.

Minusem jest gruby pierścień, który w przypadku wąskich ramion, np. u drobnych dziewczyn wypada pod taśmami uprzęży i noszenie ciężkich zestawów na większe odległości jest uciążliwe i powoduje ból i ucisk w okolicach obojczyków.

Koszt takiego zestawu zaczyna się od 430zł z wklejeniem pierścienia montażowego.

Sama kryza to cena ok. 120zł.

 

Podsumowując: wybierając kryzę do swojego suchego skafandra powinniśmy wziąć pod uwagę: jej cenę, wytrzymałość, dostępność oraz własne rozmiar szyi. Stosunkowo trwała i nieuczulająca jest kryza silikonowa, jest jednak najdroższa przy pierwszym montażu. Kryza lateksowa jest najczęściej spotykana, jest dość elastyczna i łatwo dostępna, trzeba jednak liczyć się z jej częstszą wymianą.

 

uwaga: ceny są cenami orientacyjnymi, aktualnymi na czas pisania artykułu